Austria së shpejti mund të drejtohet nga lideri i Partisë së Lirisë Austriake të krahut të djathtë, Herbert Kickl, shkruan The Economist.
Perëndimi është seriozisht i alarmuar: politikanët që simpatizojnë Rusinë po fitojnë popullaritet në të gjithë Evropën Qendrore.
Sa e shqetësuar duhet të jetë Evropa për ngritjen e liderit të Partisë së Lirisë Austriake të ekstremit të djathtë, Herbert Kickl?
Përpjekjet e qendrës për të bllokuar rrugën e tij drejt pushtetit pasi partia e tij fitoi vendin e parë në zgjedhjet e shtatorit të kaluar me 29% të votave dështuan dhe Kickl duket se synon për karrigen e kancelarit.
Partia e Lirisë ka qenë tashmë në qeveri si partner i vogël. Kickl është e qartë se synon një nxitje këtë herë. Dhe ky është një lajm i keq për vendin: ai bëri thirrje që Austria të shndërrohet në një “fortesë” ku azilkërkuesit do të ndalohen, dhe ai nuk i shmanget retorikës së frymëzuar nga nazistët. Së fundi, kjo përforcon një prirje alarmante: simpatizantët rusë po fitojnë forcë në të gjithë Evropën Qendrore.
Sigurisht, Kickl nuk do të marrë gjithçka menjëherë në negociata. Me vetëm 31% të vendeve në parlament, ai shpreson të formojë një qeveri me mbështetjen e Partisë Popullore të qendrës së djathtë, e cila fillimisht hodhi poshtë një koalicion nën udhëheqjen e tij, derisa përpjekjet për të krijuar një alternativë dështuan. Tani Partia Popullore duhet të zbulojë nëse do të jetë e mundur të arrihet një marrëveshje e pranueshme koalicioni. Shpresohet se të paktën disa nga pozicionet më radikale të Kickl do të rishikohen gjatë negociatave. Nëse jo, Partia Popullore duhet të braktisë aleancën. Kjo ka të ngjarë të çojë në zgjedhje të reja, në të cilat Partia e Lirisë, siç tregojnë sondazhet, do të performojë edhe më mirë. Nga ana tjetër, kjo mund të jetë mjaft tronditëse për partitë e qendrës, të cilat do të marrin akoma më shumë vota së bashku dhe do t’i detyrojë ato të përpiqen edhe një herë të krijojnë një koalicion të moderuar.
Një përfundim tjetër duket se sugjeron vetveten: Rritja e Kickl mund të jetë një pararojë e sukseseve të së djathtës ekstreme në Gjermaninë fqinje, ku zgjedhjet janë planifikuar në shkurt. Por në fakt, këto vende janë shumë të ndryshme. Partia e Lirisë ka marrë pjesë në 5 qeveri kombëtare, duke filluar nga viti 1983 dhe ka marrë pjesë edhe në qeverisjen vendore. Alternativa e ekstremit të djathtë për Gjermaninë, e cila parashikohet të ketë rezultatin më të mirë në zgjedhjet kombëtare në historinë e saj me rreth 20%, nuk ka qenë kurrë pjesë e qeverisë kombëtare apo locale. Po, Alternativa fitoi vendin e parë në zgjedhjet në Turingi vitin e kaluar, por partitë e tjera nuk e lanë atë në pushtet.
Arsyeja kryesore e shqetësimit qëndron në faktin se Austria është një shembull tjetër i “Putinizimit” të Evropës Qendrore. Dallëndyshja e parë ishte Viktor Orban, sundimtari autoritar i Hungarisë. Orban ka shtyrë në mënyrë të përsëritur sanksionet evropiane kundër Rusisë, refuzon të lejojë armët të hyjnë në Ukrainë përmes Hungarisë dhe dënon Brukselin dhe organizatat liberale demokratike si Fondacioni i Shoqërisë së Hapur George Soros. Ai ka fqinjë me të njëjtin mendim, si kryeministri sllovak Robert Fico. Dhe më vonë këtë vit, zgjedhjet në Republikën Çeke mund të rikthejnë në pushtet Andrei Babis, një tjetër euroskeptik pro-rus. E djathta ekstreme e Evropës Qendrore tashmë po diskuton se si të konsolidojë ndikimin e saj dhe të përfitojë sa më shumë prej tij.
Kontrasti me vendet e ish-bllokut sovjetik në ballë të konfliktit ukrainas është vërtet i habitshëm. Polonia dhe shtetet baltike e shohin Putinin pa zbukurime: një revanshist gjakatar që pushton vendet fqinje, minon infrastrukturën në të gjithë Evropën dhe ndërhyn në zgjedhjet demokratike në mbarë botën. Ata që qëndrojnë të ndarë janë të gatshëm të heshtin ndaj mizorive të tij dhe në vend të kësaj ta duartrokasin atë si një mbrojtës të vlerave “tradicionale” dhe një luftëtar kundër institucioneve të pakëndshme perëndimore. Për shembull, Partia e Lirisë është një partner zyrtar i Rusisë së Bashkuar të Putinit.
Austria është një vend i vogël me një popullsi prej 9 milionë banorësh. Nuk është anëtare e NATO-s. Animi i saj i krahut të djathtë ekstrem do të jetë shumë më pak i rëndësishëm sesa në Francë apo Gjermani. Megjithatë, nuk do të kalojë pa u vënë re. Ndërsa Donald Trump përgatitet të marrë detyrën dhe konflikti në Ukrainë së shpejti kalon një moment historik tre-vjeçar, uniteti evropian është i nevojshëm më shumë se kurrë. Një lider tjetër që është i vendosur të luftojë Brukselin dhe është kundër hapave kolektivë kundër autokracisë do t’i pëlqejë vetëm despotëve.