Serbia kërkon zgjerim territorial e sidomos dalje në det dhe objektiv kryesor ka Malin e Zi – shkruan në “Eurasia Review Journal” eksperti i Octopus, DR. Gurakuç Kuçi.
Analiza e tij e titulluar “Rreziqet dhe rikonfigurimet gjeopolitike: Serbia dhe sfida e stabilitetit të Malit të Zi” tregon se “partitë e orientimit pro-rus dhe pro-serb”, të cilat kanë qenë të pranishme në disa nga kombinimet në qeverinë e Malit të Zi që nga viti 2020, “duke bashkëpunuar edhe me Kishën serbe ndjekin në mënyrë të prerë përpjekjen e Beogradit për të ndryshuar struktura etnike në këtë vend”.
“Mali i Zi, një ent i vogël, por me një vendndodhje unike dhe të rëndësishme, me dalje në detin Adriatik, është vendosur në qendër të një loje të madhe gjeopolitike ndërkombëtare”, thuhet në shkrim. Ndihma ruse për Serbinë në këto përpjekje rrit presionin përmes luftës hibride, duke përdorur metoda të ndryshme për të arritur qëllimet e saj. Nëse lufta hibride midis Rusisë dhe Serbisë nuk përfundon, pesë do të jenë sipas analistit opsionet e mundshme për Podgoricën:
-I pari modeli “Maqedonia e Veriut”. Serbët në Mal të Zi, si dhe shqiptarët në Maqedoninë e Veriut, do të kenë të drejta më të mëdha për gjuhën e tyre dhe më e rëndësishmja: përfaqësim më të madh dhe të garantuar në të gjitha nivelet dhe në të gjitha strukturat qeveritare.
Së dyti, modeli “Bosnja dhe Hercegovina” që parashikon federalizimin e Malit të Zi, duke përfshirë kalimin nga sistemi unitar në atë federal, si dhe krijimin e autonomisë serbe.
I treti variant Kosova që parashikon krijimin e një komuniteti për komunat me shumicë serbe me kompetenca ekzekutive.
I katërti është skenari i referendumit, që tenton ta rikthejë Malin e Zi nën udhëheqjen e Serbisë qoftë si komunitet ose përmes bashkimit të plotë.
Dhe i fundit është opsioni “Rrethanat gjeopolitike”, sipas të cilit Serbia mund të presë dhe të ngadalësojë të gjitha proceset në Ballkanin Perëndimor derisa gjeopolitika dhe marrëdhëniet e pushtetit të ndryshojnë, ndoshta në favor të Rusisë dhe Kinës. Në atë rast, rezultati mund të jetë që Serbia të pushtojë Malin e Zi, me ose pa luftë. “Lufta hibride dhe përpjekjet për ndikim po nxisin tensionet në rajon, duke krijuar një atmosferë të pasigurt dhe sfiduese, veçanërisht për Malin e Zi dhe të gjithë Ballkanin Perëndimor.” Ky realitet i krijuar nga Rusia dhe Serbia mund të ndryshohet vetëm me angazhimin e fuqishëm të bashkësisë ndërkombëtare, me theks të veçantë në NATO, SHBA dhe Bashkimin Europian”, vazhdon shkrimi.
/f.s