Shqipëria pritet të dyfishojë shpenzimet e saj të mbrojtjes gjatë pesë viteve të ardhshme, me një angazhim të parashikuar prej 2.2 miliardë dollarësh nga 2025-2029.
Kjo ndërsa vendi kërkon të zhvillojë aftësitë e tij ushtarake në dritën e një mjedisi në ndryshim të kërcënimit global.
Këto janë të dhënat e raportit të GlobalData “Tregu i Mbrojtjes i Shqipërisë 2024-2029”.
Aty shkruhet se pas një periudhe të gjatë stanjacioni dhe rënieje të lehtë, buxheti i mbrojtjes i Shqipërisë ka filluar të shohë një rritje, duke filluar nga viti 2022, duke u rritur ndjeshëm pas vitit 2023 dhe duke u rritur vazhdimisht.
Kjo nga 346.5 milionë dollarë në 2024 në rreth 512.8 milionë dollarë deri në vitin 2029, me një normë të përbërë rritjeje vjetore prej 7.69%.
“Pavarësisht se është anëtare e NATO-s që nga viti 2009, Shqipëria e miratoi legjislacionin në parlamentin e saj për të përmbushur objektivin e shpenzimeve prej 2% të PBB-së këtë vit, thuhet në raportin GlobalData.
Vlerësimet e buxhetit të saj tregojnë se ajo do të tejkalojë këtë objektiv dhe do të arrijë 2.5% të PBB-së deri në vitin 2029.
Analiza e modelit të shpenzimeve të Shqipërisë tregon se ndërsa buxhetet po rriteshin përpara pushtimit rus të Ukrainës në shkurt 2022, pushtimi i Moskës ndaj fqinjit të saj duket se ka qenë një katalizator për investime të mëtejshme në mbrojtje.
Ndër platformat e blera janë droni turk TB2, i aftë për të kryer operacione ISR dhe goditje, si dhe helikopterë UH-60 Black Hawk.
Sipas inventarit të GlobalData të aseteve ushtarake shqiptare, vendi nuk ka asete aviacioni me krahë fikse, me Forcën e tij Ajrore të përbërë nga 23 helikopterë të llojeve të ndryshme, kryesisht transporti.
Marina Shqiptare ka katër anije patrullimi të armatosura lehtë STAN 4207 të furnizuara nga Damen dhe shumë mjete të tjera patrulluese bregdetare.
Ushtria Shqiptare shfaq mjetet luftarake të këmbësorisë të epokës sovjetike BMP-1/BMP-2 dhe tankun kryesor luftarak Type-59.
Sistemet perëndimore përfshijnë rreth 250 automjete taktike HMMWV 4×4 dhe 37 MaxxPro MRAP të furnizuara nga SHBA, si dhe Land Rover Defenders në Mbretërinë e Bashkuar të ndërtuara me licencë në Turqi.
Shpenzimet e mbrojtjes së Shqipërisë në përfitim të NATO-s
Faktorë të tjerë që ndikojnë në rritjen e shpenzimeve të mbrojtjes së Shqipërisë përfshijnë dëshirën e vendit për të vazhduar pjesëmarrjen në operacionet shumëpalëshe paqeruajtëse dhe të sigurisë, si misioni i OKB-së në Afrikën e Veriut, forca stabilizuese e KFOR-it e NATO-s në Kosovë, si dhe rigjenerimi i infrastrukturës ekzistuese ushtarake për të mundësuar partneritetin me NATO-n.
Në mars 2024 Shqipëria rihapi zyrtarisht bazën ajrore të Kuçovës, pasi e shndërroi bazën prej dekadash në një qendër për operacionet ajrore të NATO-s.
E vendosur rreth 80 km në jug të Tiranës, baza ajrore e Kuçovës do t’i shërbejë Shqipërisë dhe do të mbështesë logjistikën, operacionet ajrore, stërvitjen dhe stërvitjet e Aleancës, e cila u mbështet nga NATO me një financim prej 50 milionë euro.
Në një njoftim të 4 marsit, NATO deklaroi se baza e Kuçovës ishte projekti më i madh i aleancës në Shqipëri në dekadën e fundit.
Puna e rinovimit filloi me një ceremoni themelimi në vitin 2019 dhe përfshin përmirësime dhe rinovime në kullën e kontrollit, pistat, hangarët dhe objektet e magazinimit.
Ndërkaq edhe vlerësimet e përditësuara nga NATO treguan se autoritetet shqiptare kanë rritur ndjeshëm shpenzimet e mbrojtjes gjatë vitit 2023.
Numri i aleatëve të NATO-s që shpenzojnë të paktën 2 për qind të Prodhimit të Brendshëm Bruto (PBB) për shpenzimet ushtarake pritet të rritet këtë vit, sipas aleancës.
Kësaj shifre, Shqipëria po i afrohet duke shkuar në 1.76 për qind të PBB-së së dedikuar vetëm për mbrojtjen.
Përditësimi i fundit nga aleanca vëren se autoritetet shqiptare kanë rritur në 259 milionë dollarë shpenzimet për mbrojtjen nga 150 milionë dollarë që ishte në vitin 2014.
Në vitin 2023, edhe objektivi i vjetër do të përmbushet vetëm nga 11 nga 31 anëtarët e aleancës, sipas vlerësimeve të NATO-s.
Objektivi u vendos në vitin 2014, kur udhëheqësit e NATO-s ranë dakord të rrisin shpenzimet drejt 2 për qind të PBB-së së tyre për mbrojtjen brenda një dekade.
Marrë nga “Army Technology”, përshtatur për Albanian Post