Një studiues kinezo-amerikan u dënua të martën në SHBA me akuzën se përdori reputacionin e tij si aktivist pro-demokracisë për të mbledhur informacione mbi disidentët dhe për t’i dhënë ato qeverisë së atdheut të tij.
Një juri federale në Nju Jork dha vendimin në rastin e Shujun Wang, i cili ndihmoi në themelimin e një grupi pro-demokracisë në qytet.
Prokurorët thanë se me urdhër të agjencisë kryesore të inteligjencës së Kinës, Ministrisë së Sigurisë së Shtetit, Wang jetoi një jetë të dyfishtë për më shumë se një dekadë.
“I pandehuri pretendoi se ishte kundër qeverisë kineze në mënyrë që të mund të afrohej me njerëzit që ishin në të vërtetë kundër qeverisë kineze”, tha ndihmësja e avokatit amerikan Ellen Sise në një deklaratë hapëse muajin e kaluar. “Dhe më pas, i pandehuri i tradhtoi ata njerëz, njerëz që i besonin atij, duke raportuar informacione për ta në Kinë.”
Wang u dënua për akuza duke përfshirë komplotin për të vepruar si agjent i huaj pa njoftuar prokurorin e përgjithshëm. I përballur me deri në 10 vjet burg, ai u deklarua fajtor.
Wang erdhi në Nju Jork në vitin 1994 për të dhënë mësim. Më vonë ai u bë shtetas amerikan.
Ai ndihmoi në themelimin e Fondacionit Memorial Hu Yaobang Zhao Ziyang me bazë në Queens, i emëruar nga dy liderë të partisë komuniste kineze në vitet 1980.
Sipas prokurorëve, Wang ka shkruar emaile – të stilizuara si “ditarë” – që tregonin biseda, takime dhe plane të kritikëve të ndryshëm të qeverisë kineze.
Një mesazh ishte rreth ngjarjeve që përkujtonin protestat e vitit 1989 dhe goditjen e përgjakshme në sheshin Tiananmen të Pekinit, thanë prokurorët. Emaile të tjera flisnin për njerëz që planifikonin demonstrata gjatë vizitave të ndryshme që Xi Jinping, presidenti kinez, bëri në SHBA.
Në vend që të dërgonte emailet dhe të krijonte një gjurmë dixhitale, Wang i ruajti ato si drafte që oficerët e inteligjencës kineze mund t’i lexonin duke u identifikuar me një fjalëkalim të përbashkët, thanë prokurorët.
Në mesazhe të tjera, të koduara, Wang transmetoi detaje të ngjarjeve të ardhshme pro-demokracisë dhe planeve për t’u takuar me një disident të shquar të Hong Kongut ndërsa ky i fundit ishte në SHBA, sipas një aktakuze.
Gjatë një serie intervistash të FBI-së midis 2017 dhe 2021, Wang fillimisht tha se nuk kishte kontakte me ministrinë e sigurimit të shtetit, por më vonë ai pranoi në video se agjencia e inteligjencës i kërkoi atij të mblidhte informacion mbi avokatët e demokracisë, dëshmuan agjentët.
Siç thanë ata, ai pretendoi se nuk dha asgjë vërtet të vlefshme, vetëm informacione tashmë në domenin publik.
Avokatët e Wang e portretizuan atë si një akademik të shoqërueshëm pa asgjë për të fshehur.
Wang u tha agjentëve emailet “ditarët” e tij ishin reklama për mbledhjet e fondacionit ose shkrime që ai po botonte në gazeta, sipas dëshmisë. Ai gjithashtu i sugjeroi agjentit të fshehtë se publikimi i tyre do të ishte një mënyrë për të shmangur çdo dyshim nga autoritetet amerikane.
Një agjent tjetër, Garrett Igo, u tha jurisë se kur Wang mësoi në vitin 2019 se hetuesit do të kontrollonin telefonin e tij për ndonjë kontakt në qeverinë kineze, ai ndaloi për një minutë.
Dhe më pas ai tha: ‘Bëni çdo gjë. Nuk më intereson”, kujton Igo.