Sulmi i Hamasit në Izrael më 7 tetor 2023 ndezi konfliktin në Lindjen e Mesme. Nga operacioni ushtarak i Shtetit Hebre në Rripin e Gazës, ende në vazhdim, te bastisjet në Liban dhe dy sulmet e drejtpërdrejta të Iranit kundër Izraelit, duke kaluar përmes vrasjes së liderëve të Hamasit dhe Hezbollahut, Ismail Haniyeh dhe Hassan Nasrallah, po ju sjellim ngjarjet kryesore që kanë ndodhur në këtë rajon gjatë vitit të fundit.
7 tetor – Hamasi nis operacionin “Përmbytja e Al-Aqsa”
Në agim të 7 tetorit, Shabatit dhe ditës së fundit të festës hebraike të Sukkot, Hamasi nis operacionin “Përmbytja e Al Aksa”. Rreth 3,000 terroristë shkatërruan gardhet që ndajnë Rripin e Gazës nga shteti i Izraelit, duke bastisur kibutët dhe qytetet e afërta me makina, kamionçina, motoçikleta dhe me motor. Në shënjestër ishte edhe festivali muzikor “Nova”, ku ishin mbledhur mijëra të rinj. Në të njëjtën kohë, mbi 5 mijë raketa lëshohen drejt Izraelit, nga qytetet jugore deri në Tel Aviv. Forcat e armatosura të shtetit hebre u kapën në befasi dhe bilanci ishte tragjik: mbi 1200 viktima izraelite, ndërsa 251 persona merren peng dhe dërgohen në Rripin e Gazës. Grupi shiit Hezbollah lëshon raketa nga Libani drejt Izraelit verior. Kryeministri Benjamin Netanyahu shpall gjendjen e luftës.
8 tetor – Izraeli nis Operacionin “Shpatat e Hekurta”
Izraeli tërheq rreth 300 mijë rezervistë dhe nis Operacionin “Shpatat e Hekurta”, duke filluar të bombardojë Rripin e Gazës dhe të fillojë rrethimin. “Ne do të përgjigjemi me një vrull që armiku nuk e ka njohur kurrë dhe do të fitojmë”, deklaroi kryeministri Benjamin Netanyahu. Më 11 tetor, kryeministri formon një qeveri emergjente dhe disa orë më vonë paralajmëron popullsinë palestineze të largohet nga Gaza veriore.
27 tetor – Izraeli fillon pushtimin tokësor të Gazës
Gjatë natës, Izraeli filloi operacionet tokësore në Rripin e Gazës, duke synuar të izolojë qytetin e Gazës dhe pjesën veriore të Rripit nga pjesa jugore. Në ditët në vijim nisi evakuimi i shtetasve me pasaporta të huaja, me dyshtetësi apo pacientë të sëmurë rëndë nga Gaza përmes kalimit në Rafah. Për pjesën tjetër të qytetarëve të Gazës, nuk ka rrugëdalje.
16 nëntor – Trupat izraelite rrethojnë spitalin Al Shifa
Ushtria izraelite nis një operacion në spitalin Al Shifa, më i madhi në Rripin e Gazës. Sipas IDF, struktura do të përdoret si bazë nga Hamasi. Bastisja zgjat disa ditë.
19 nëntor – Houthis kapin një anije në Detin e Kuq
Rebelët Houthi jemenas kapin anijen tregtare “Galaxy Leader”, në pronësi të një kompanie izraelite dhe që mban flamurin e Bahamas. Grupi shiit njoftoi se do të synojë të gjitha anijet në pronësi të Izraelit ose që operojnë për kompanitë izraelite ose që mbajnë flamurin izraelit derisa armiqësitë në Gaza të pushojnë.
9 shkurt – Izraeli urdhëron evakuimin e Rafahut, IDF liron dy pengje
Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu urdhëron evakuimin e civilëve nga zona Rafah në Rripin jugor të Gazës përpara operacioneve ushtarake nga IDF. Në Rafah më 12 shkurt, forcat izraelite liruan dy pengje. Ata janë Fernando Simon Marman, 60 vjeç dhe Louis Har, 70 vjeç.
25 mars – Rezoluta e OKB-së bën thirrje për armëpushim në Gaza
Këshilli i Sigurimit i OKB-së miraton një rezolutë për një armëpushim në Rripin e Gazës, lirimin e menjëhershëm të të gjithë pengjeve të mbajtura nga Hamasi dhe i bën thirrje Izraelit të bëjë më shumë për të lehtësuar hyrjen e ndihmave humanitare në territor.
1 Prill – Izraeli godet konsullatën iraniane në Damask
Konsullata iraniane në Damask, kryeqyteti i Sirisë, goditet nga një sulm izraelit. Të vdekurit, sipas autoriteteve iraniane, janë gjashtëmbëdhjetë. Midis tyre edhe disa anëtarë të Pasdaran, duke përfshirë gjeneralin Mohammad Reza Zahed, komandant i forcave Quds, dhe zëvendësi i tij. Teherani premton hakmarrje.
13 Prill – Irani nis një sulm të drejtpërdrejtë ndaj Izraelit si hakmarrje për ngjarjet në Damask
Gjatë natës, për herë të parë, Irani nisi një sulm të drejtpërdrejtë kundër shtetit të Izraelit, si kundërpërgjigje ndaj bombardimit të konsullatës iraniane në Damask. Përdoren raketa balistike, raketa lundrimi dhe mbi 300 dronë. Sistemi i mbrojtjes izraelite Iron Dome, i ndihmuar nga vendet aleate dhe gjithashtu nga Jordania, zmbraps kërcënimin. Asnjë shtetas nuk është lënduar dhe nuk raportohet për dëme të rënda në territorin izraelit.
19 Prill – Izraeli fillon kundërsulmin kundër Iranit
Izraeli u hakmor kundër Iranit duke sulmuar një bazë ajrore ushtarake pranë qytetit të Isfahanit, rreth 400 kilometra larg Teheranit. Irani e minimizon incidentin duke e quajtur atë një “sulm të dështuar”. Lideri i ekstremit të djathtë izraelit Itamar Ben-Gvir flet për një sulm ‘të dobët’, duke shkaktuar reagime nga opozita.
7 maj – Izraeli nis operacionin tokësor në Rafah
Izraeli nis një operacion tokësor në Rafah, në kufirin me Egjiptin, dhe merr kontrollin e pjesës palestineze të kalimit, duke izoluar në mënyrë efektive Rripin e Gazës. Veprimi i shtetit hebre është kritikuar pothuajse njëzëri nga komuniteti ndërkombëtar, ndërsa sipas ushtrisë kalimi është përdorur nga Hamasi “për qëllime terroriste”.
20 maj – Prokurori i ICC-së kërkon urdhër arresti për Netanyahun dhe liderin e Hamasit
Prokurori i ICC-së, Karim Khan, po kërkon urdhra arresti për kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu dhe ministrin e mbrojtjes Joav Gallant. E njëjta kërkesë është bërë edhe për liderët e Hamasit, Yahya Sinëar, Mohammed Deif dhe Ismail Haniyeh. Izraeli e cilëson kërkesën si ‘turp’ dhe kritika vjen edhe nga Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken.
31 korrik – Udhëheqësi politik i Hamasit Ismail Haniyeh u vra në Teheran
Ismail Haniyeh, udhëheqësi politik i Hamasit, vritet së bashku me truprojën e tij në Teheran, në atë që, megjithëse nuk pretendohet kurrë, konsiderohet nga të gjithë vëzhguesit ndërkombëtarë si një sulm izraelit. Haniyeh ishte në një strukturë të drejtuar nga ushtria iraniane pasi mori pjesë në ceremoninë e inaugurimit të presidentit të ri të Iranit, Masoud Pezeshkian. Teherani zotohet të hakmerret.
17 shtator – Mijëra pager dhe telekomandë shpërthejnë në Liban
Në Liban, dhe në mënyrë më të kufizuar në Siri, shpërthejnë qindra pager në posedim të milicëve të Hezbollahut. Të nesërmen e njëjta gjë ndodh me telekomandat. Vdekjet sipas autoriteteve libaneze janë të paktën njëzet. Mbi 450 persona u plagosën, Izraeli nuk e komenton incidentin. Mossad është i dyshuari kryesor.
27 shtator – Bastisja izraelite vret liderin e Hezbollahut, Hassan Nasrallah në Bejrut
Një sulm i fuqishëm izraelit me bomba anti-bunker vret liderin e Hezbollahut, Hassan Nasrallah në Bejrut. Bashkë me të vdiqën edhe Ali Karake, komandanti i frontit jugor të Hezbollahut dhe udhëheqës të tjerë. Nasrallah, 64 vjeç, kishte qenë kreu i Hezbollahut që nga viti 1992 dhe nuk u shfaq kurrë në publik, duke u kufizuar në ndërhyrjet video që ishin regjistruar dhe transmetuar nga një vend i panjohur. Operacioni në të cilin u vra Nasrallah quhet “Rendi i Ri”.
30 shtator – Izraeli nis një operacion tokësor të synuar në Liban
Izraeli nis “Shigjetat e Veriut”, një operacion tokësor “i synuar dhe i kufizuar” në Libanin jugor kundër infrastrukturës së Hezbollahut. Objektivi është që banorët e zonave që kufizojnë territorin libanez të kthehen në shtëpitë e tyre. Izraeli u bën thirrje qytetarëve libanezë që të evakuojnë zonat ku vepron Hezbollahu dhe thotë se operacioni do të jetë “sa më i shkurtër që të jetë e mundur”.
1 tetor – Sulm terrorist në Jaffa, 7 të vdekur dhe 16 të plagosur
Shtatë persona janë vrarë dhe gjashtëmbëdhjetë janë plagosur në një sulm terrorist në Jaffa, një lagje e përzier arabo-hebreje në zonën metropolitane të Tel Avivit. Dy autorët janë 19 dhe 25 vjeç dhe të dy janë banorë të Hebronit, në Bregun Perëndimor. Të dy fillimisht hapën zjarr brenda një vagoni të lehtë dhe më pas dolën jashtë dhe vazhduan të qëllonin mbi kalimtarët. Njëri ka mbetur i vrarë në vend, ndërsa i dyti ka mbetur i plagosur rëndë.
1 tetor – Irani sulmon Izraelin, lëshon rreth 200 raketa balistike
Për herë të dytë që nga 7 tetori 2023, Irani nis një sulm të drejtpërdrejtë ndaj Izraelit, në përgjigje të vrasjeve të Ismail Haniyeh dhe Hassan Nasrallah. Janë përdorur rreth 200 raketa balistike. Iron Dome, sistemi mbrojtës izraelit, i mbështetur nga forcat aleate, zmbraps sulmin. Viktima e vetme ishte një shtetas palestinez në qytetin e Jerikos, i goditur nga mbeturinat e një rakete të rënë. Izraeli njofton një reagim dhe Teherani kërcënon: “Nëse e bëni, ne do t’ju bëjmë hi”.
/a.r