Natën kur u rrëzua Muri i Berlinit, unë isha në dhomën e duhanit në Dhomën e Komunave duke dëgjuar me respekt Julian Amery dhe Bob Boscawen duke folur për çështjet ndërkombëtare. Ata theksuan se brezi i baballarëve të tyre ishte zhdukur në frontin perëndimor dhe se brezi i tyre kishte çliruar Evropën nga nazistët dhe ndihmuan në ngritjen e sistemit të bazuar në rregulla ndërkombëtare dhe institucioneve të Bretton Woods. Tani ishte fundi i Bashkimit Sovjetik. U porositën pije. Ne e kuptuam se brezi im mund të jetë i pari që nuk duhet të shkojë në luftë – në Evropë – dhe as t’i dërgojë fëmijët tanë në betejë.
Rrokullisni orën për gati 35 vjet dhe fantazmat e atij brezi po shikojnë reagimin e Britanisë – dhe Evropës – ndaj pushtimit të paligjshëm të Ukrainës nga Putini . Ata do të kenë parë udhëheqjen e admirueshme të Ben Wallace, Boris Johnson dhe Rishi Sunak, pasardhësit e tyre parlamentar. Ata gjithashtu do të kenë parë pasigurinë dhe përgjigjen turbulluese të disa prej aleatëve tanë, dhe padyshim që do të kenë dëgjuar në programin kryesor të çështjeve aktuale të BBC-së Any Questions kohët e fundit tingullin e mirë-artikuluar, por të frikshëm dhe të frikshëm të qetësimit. Ata do të jenë përkulur.
Ne kemi qenë këtu më parë. Në konferencën e Mynihut në vitin 1938, udhëheqësit britanikë dhe francezë, të cilët ranë dakord t’i dorëzonin Hitlerit një pjesë të Çekosllovakisë, besuan se po siguronin paqen. Por pasoi konflikti më katastrofik i shekullit të njëzetë. Mësimi që duhet nxjerrë është se ngacmuesit nuk mund të qetësohen. Jepuni atyre një centimetër dhe tanket do të rrokullisen brenda pak kohësh.
Askush këtu në Britani, apo në të vërtetë në botën më të gjerë, nuk duhet të ketë asnjë dyshim: kjo është jetike jo vetëm për Ukrainën, vendosmëria e së cilës për të luftuar për lirinë e saj është e paprekur, por edhe për ne në Britani dhe më gjerë. Lufta ka sjellë me vete mizoritë më të mëdha në kontinentin tonë në një brez: vdekjen, përdhunimin, torturimin dhe dëbimin e civilëve në një shkallë masive . Ne shohim ndikimin e luftës të përhapur në të gjithë Evropën, madje edhe në brigjet tona, me spiunazh, sulme kibernetike, dezinformata dhe aktivitete të dyshuara për zjarrvënie. Në rrezik në Ukrainë janë parimet jetike. Këto nuk janë vetëm fjalë që gjenden në kartën e Kombeve të Bashkuara – një kartë e nënshkruar nga Rusia, por që ajo tani e thyen dhe e çnderon në mënyrë flagrante; ato janë themele thelbësore për sigurinë dhe prosperitetin e mbarë botës. Sovraniteti. Integriteti territorial. E drejtë, jo mund.
Nëse Rusia do të fitonte në Ukrainë , ne do të ktheheshim në një botë ku rregulli më themelor ndërkombëtar – që vendet nuk duhet të kapin tokat nga të tjerët ose të zgjidhin mosmarrëveshjet me forcë – ishte në copa.
Askush të mos besojë se nëse Putini do të kishte sukses në pushtimin e tij të paligjshëm dhe do të pushtonte Ukrainën, ai do të ndalej atje. Dihet mirë neveria e tij për anëtarësimin e shteteve baltike në NATO – me popullsinë e tyre të madhe ruse. Një sulm ndaj tyre do të kalonte një vijë të kuqe. Neni 5 i kushtetutës së NATO-s thotë se një sulm ndaj njërit është një sulm ndaj të gjithëve dhe ne do të jemi të detyruar të përgjigjemi sipas traktatit. Thuhet se kur Unioni i Oksfordit miratoi mocionin se “kjo Dhoma nuk do të luftonte për Mbretin dhe vendin”, Adolf Hitleri e mori parasysh. Putini gjithashtu po shikon, i gjallëruar nga kujtimi i heshtjes së NATO-s përballë sulmeve kimike të Rusisë në Siri, të cilat i kaluan vijat e kuqe të Obamës. Nuk duhet të dërgojmë më kurrë sinjalin se Perëndimi është i dobët dhe i pavendosur.
Ukraina mund dhe do të fitojë, me kusht që ta mbështesim mjaftueshëm, mjaft shpejt dhe për një kohë mjaft të gjatë. Kjo është arsyeja pse ne duhet të përdorim çdo fund të aftësisë sonë të shkëlqyer diplomatike globale për të lobuar dhe për të bindur të gjithë ata që kujdesen për lirinë dhe lirinë se lufta e Ukrainës është lufta jonë, se fitorja ruse do të ishte e pandërgjegjshme dhe ne duhet të furnizojmë të gjitha armatimet dhe të autorizojmë të gjithë përdorimi i tij, në çfarëdo mënyre, që kontribuon në mbrojtjen e guximshme dhe të guximshme të Ukrainës kundër agresionit dhe është në përputhje me ligjin ndërkombëtar dhe sistemin e bazuar në rregulla.
Populli i Ukrainës ka treguar trimëri dhe vendosmëri të jashtëzakonshme për t’i rezistuar makinës së ndyrë të luftës të Putinit. Ne duhet t’i mbështesim ata në lëvizjen e tyre të zgjuar për të kthyer tavolinat ndaj Putinit dhe për të treguar cenueshmërinë e Rusisë ndaj një kundërsulmi të vendosur. Davidi po e mposht Goliathin në mënyra që askush nuk do ta imagjinonte kur filloi lufta. Ne duhet t’i ndihmojmë ata të luftojnë luftën që askush nga ne nuk mund të përballojë ta humbasë.
Historia na ka paralajmëruar. Siç tha Aneurin Bevan “nuk duhet të shikosh në një top kristal kur mund të lexosh një libër të hapur”.
/a.r